Nowoczesna organizacja to taka, która potrafi szybko i efektywnie odpowiedzieć na potrzeby klientów i współpracowników. Każdy posiada jednak nieco inny zbiór potrzeb. Należy więc dążyć do tego, aby w miarę możliwości pokryć najszersze ich spektrum. Jednym z obszarów, na których należy skupić się w pierwszej kolejności, jest przestrzeń. Takie elementy jak podjazdy dla niepełnosprawnych czy oznaczenia dla niewidomych są istotnym krokiem ku stworzeniu przestrzeni funkcjonalnej dla każdego.

Przystępna nowoczesność - czyli kilka słów na temat przyjaznych przestrzeni

Nowoczesność przestrzeni we współczesnej architekturze biznesowej opiera się na prostym założeniu. Każdy, kto wkracza do budynku, powinien czuć się tam dobrze. Oznacza to, że korzystanie i poruszanie się w przestrzeni powinno być relatywnie łatwe, intuicyjne i możliwie bezwysiłkowe. 

Jakie elementy na to wpływają?

• Projekt przestrzeni, który uwzględnia naturalny schemat poruszania się i nawigacji osób w miejscach publicznych (np. winda, recepcja naprzeciwko wejścia, toaleta w pobliżu drzwi czy wyraźny podział przestrzeni na służbową i publiczną).
• Znaki nawigacyjne (np. ewakuacja, WC, numery pokoi/gabinetów, mapa kondygnacji/kompleksu itp.).
• Oznakowania specjalistyczne (np. oznaczenia dla niewidomych poziome, pionowe).

Dopasowanie przestrzeni do potrzeb jej użytkowników sprawia, że lepiej się oni w niej czują. Co za tym idzie - intuicyjnie lepiej postrzegają firmę czy organizację, która tą przestrzenią zarządza. Wpływa to na lepszy kontakt, bardziej przyjazną komunikację i poprawę wizerunku.

Oznaczenia poziome dla niewidomych - jakie są ich rodzaje?

Poziome oznakowania dotykowe dla osób niewidzących dzielą się na trzy główne rodzaje. Każdy z nich charakteryzuje się innym zakresem zastosowań.

• Ścieżki naprowadzające, które mają za zadanie doprowadzić osobę niewidomą we wskazane miejsce. Są one podstawowym elementem ścieżek dotykowych. Mogą być wykonane z syntetycznych lub listew prowadzących dla niewidomych. Można się z nimi spotkać zarówno w przestrzeniach otwartych, jak i zamkniętych.
• Pola uwagi, które umieszczane są w miejscach, gdzie konieczna jest podwyższona czujność. Na przykład na rozwidleniach, przecięciach ścieżek naprowadzających, w pobliżu schodów czy przed drzwiami ruchomymi. Przybierają postać prostokątnego pola, wypełnionego wypukłymi pinezkami - często określanymi mianem guzów dotykowych ostrzegawczych.
• Oznaczenia ostrzegawcze, które informują osobę niewidomą o potencjalnym niebezpieczeństwie w pobliżu. Umieszczane są zazwyczaj na schodach, przy progach i w innych, podobnych miejscach.

W wielu miejscach można się również spotkać z pionowymi oznaczeniami dla niewidomych. Pełnią one jednak funkcję informacyjną i przybierają postać komunikatów, zapisanych na danej powierzchni alfabetem Braille’a.

Które oznakowania dla niewidomych przydadzą się w Twojej przestrzeni?

To, jakich konkretnie rodzajów oznaczeń dla osób niewidzących użyjesz w swojej przestrzeni, zależy od jej specyfiki. Z pewnością ścieżki naprowadzające czy pola uwagi będą Ci potrzebne dosłownie zawsze. To z nich składają się bowiem wszelkiego typy ścieżki dotykowe dla niewidomych.

Jedyną pozycją opcjonalną będą oznaczenia ostrzegawcze. Jeśli bowiem przestrzeń, której organizacją się zajmujesz, jest całkowicie bezpieczna (bez schodów, gwałtownych spadków, progów itd.), nie będziesz ich potrzebował. Takie przestrzenie należą jednak do rzadkości. Oznakowania ostrzegawcze prawdopodobnie przydadzą się więc również Tobie.

Jak zaprojektować ścieżkę dla niewidomych? Z czego powinna się składać?

Zadaniem ścieżki dotykowej dla niewidomych jest doprowadzenie takiej osoby do wszystkich kluczowych punktów budynku. Bardzo istotne jest jednak to, aby nie przesadzić z ilością możliwych dróg. Wtedy bowiem osoba niewidząca będzie błądzić po budynku.

Najważniejsze jest doprowadzenie jednej, podstawowej ścieżki od wejścia do punktu informacyjnego. Tam osoba niewidoma będzie mogła uzyskać wszystkie najważniejsze dane nawigacyjne. Z punktu informacyjnego lub recepcji powinna być poprowadzona ścieżka do wszystkich innych punktów o dużym znaczeniu.

Oznakowanie poziome dla niewidomych - najważniejsze elementy

Ścieżka dotykowa, złożona z oznaczeń dla niewidomych, powinna zaczynać się od pola uwagi. Jego wymiary mogą być zróżnicowane i są doprecyzowane prawnie jedynie w niektórych przypadkach.

• Przykładowo - na dworcach kolejowych pole uwagi musi przybierać kształt kwadratu o boku od 0,6 m do 0,8 m. Powinno składać się z guzków dotykowych.

Z pola uwagi należy poprowadzić ścieżkę naprowadzającą do recepcji/punktu informacyjnego. Podczas tworzenia projektu staraj się, aby była ona jak najprostsza. Do minimum ogranicz ilość zakrętów i spróbuj uniknąć rozwidleń. Te mogą się pojawić dopiero na drodze prowadzącej z informacji w inne miejsce.

Jeśli chodzi o zasady umieszczania poszczególnych elementów ścieżek dotykowych, są one bardzo proste.

• Standardowym i najdłuższym elementem oznakowań poziomych dla niewidomych jest ścieżka naprowadzająca. Składa się ona z co najmniej jednej, podłużnej wypukłości, wykonywanej przy użyciu specjalnej listwy.
• Pole uwagi należy umieścić w miejscu, gdzie konieczna jest analiza otoczenia. Na przykład: przed drzwiami (wszelkiego rodzaju), na “skrzyżowaniach” (gdy niewidomy ma więcej niż jedną możliwość podążania ścieżką), a także na zakrętach.
• Oznaczenia ostrzegawcze, których rolą jest poinformowanie osoby z dysfunkcją wzroku o potencjalnym zagrożeniu, wynikającym z istniejących barier architektonicznych i/lub technicznych. Należy je umieścić w pobliżu takowych.

Jak wygląda montaż ścieżek dotykowych dla osób niewidzących?

Montaż listew dotykowych, guzków i płytek ostrzegawczych może się odbywać na dwa sposoby. Co do zasady - oba są równie skuteczne pod względem trwałości. Różnica polega na stopniu inwazyjności montażu (względem podłogi).

• Montaż klasyczny opiera się na wykorzystaniu guzków, listew i płytek z charakterystycznymi bolcami. Stwarzają one konieczność wywiercenia dziury w podłodze i późniejszego zamocowania w tych dziurach płytek.
• Montaż nieinwazyjny odbywa się za pośrednictwem bardzo mocnego kleju, rozprowadzonego na odwrocie guzków, listew i płytek samoprzylepnych. Wystarczy odkleić powłokę zabezpieczającą i docisnąć element do wcześniej oczyszczonej podłogi. Aby odstępy między elementami były równe, możemy wykorzystać specjalne szablony.

W jakich miejscach ścieżki dotykowe dla niewidomych są koniecznością?

Najczęstszymi lokalizacjami, w których można spotkać się z oznakowaniami dotykowymi dla niewidomych, są przejścia dla pieszych i dworce kolejowe. Prawda jest jednak taka, że tego typu ścieżki znajdą zastosowanie niemal wszędzie. Dotyczy to siedzib firm, hoteli, biurowców, punktów sprzedaży i dowolnego innego rodzaju budowli.

Każde miejsce, które jest w jakiś sposób związane z odwiedzinami interesantów, prędzej czy później będzie musiało zostać przystosowane do potrzeb osób niewidomych. Lepiej zrobić to prędzej niż później i pokazać się jako nowoczesna organizacja. Taka, która nie pomija potrzeb żadnych odbiorców.

Ścieżki dotykowe i oznaczenia dla niewidomych - podsumowanie

Nowoczesność przestrzeni definiuje się na podstawie jej funkcjonalności. Ta z kolei wynika z tego, czy miejsce jest przystosowane do potrzeb użytkowników. Ci jednak mają zróżnicowane potrzeby i należy dążyć do pokrycia ich wszystkich. Dzięki oznaczeniom dla niewidomych możesz wypełnić przynajmniej jeden obszar tego zapotrzebowania. Projektuj świadomie i prosto, wybieraj między rozwiązaniami inwazyjnego i nieinwazyjnego montażu. Czyń swoją organizację prawdziwie nowoczesną!